Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan rà soát, nghiên cứu kiến nghị về việc thành lập sàn giao dịch xăng dầu.
Văn phòng Chính phủ có Công văn số 5124/VPCP-TH ngày 18/7/2024 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái về việc nghiên cứu thông tin, báo chí phản ánh, kiến nghị về việc thành lập sàn giao dịch xăng dầu.
Cụ thể, trước những bất ổn của thị trường xăng dầu thời gian qua, để minh bạch và đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các doanh nghiệp, chuyên gia Nguyễn Hoàng Dũng, thành viên Nhóm tham vấn hiến kế kinh tế vĩ mô quốc gia và hội nhập quốc tế cho rằng, cần xem xét áp dụng mô hình sàn giao dịch xăng dầu.
Chuyên gia này cho rằng, việc thành lập sàn kinh doanh xăng dầu có thể mang lại nhiều lợi ích cho Việt Nam. Khi sàn kinh doanh xăng dầu được vận hành sẽ công khai thông tin về giá cả, khối lượng giao dịch, từ đó giảm thiểu khả năng thao túng giá, tạo cơ chế định giá linh hoạt, nhanh chóng và cải thiện quá trình phân phối, lưu thông xăng dầu.
Liên quan đến vấn đề này, chuyên gia kinh tế cho biết, trong bối cảnh thị trường xăng dầu hiện nay, dù vẫn còn độc quyền Nhà nước nhưng về cơ bản có cả tư nhân tham gia bán lẻ nên vẫn có thể lập sàn được. Hơn nữa trong Nghị định mới đã cho phép một doanh nghiệp bán lẻ có thể mua được hàng từ nhiều đầu mối thì quy định đó đã tạo tiền đề cho việc lập sàn.
Về vấn đề này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan rà soát, nghiên cứu thông tin, báo chí phản ánh, kiến nghị về việc thành lập sàn giao dịch xăng dầu nhằm tăng tính công khai, minh bạch, khắc phục những bất ổn của thị trường xăng dầu thời gian qua, trên cơ sở đó có giải pháp triển khai phù hợp theo thẩm quyền và quy định của pháp luật; trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 7 năm 2024.
Ý tưởng thành lập sàn giao dịch xăng dầu từng được một số chuyên gia, doanh nghiệp nhắc tới trước đó.
Tại hội thảo hồi tháng 5, ông Hoàng Trung Dũng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Phát triển phụ gia và sản phẩm dầu mỏ (APP), cho biết hiện các đầu mối được mua xăng dầu từ 2 nhà máy lọc dầu và nhập khẩu. Tuy nhiện, Bộ Công Thương đang xây dựng quy định theo hướng không cho 300 thương nhân phân phối được mua hàng của nhau và cũng không được lấy hàng trực tiếp từ 2 nhà máy lọc dầu trong nước.
Đại diện doanh nghiệp này cho rằng các điều khoản trên sẽ can thiệp, hạn chế quyền tự do của thương nhân phân phối. Do đó, ông đề nghị cơ quan quản lý nghiên cứu thành lập sàn giao dịch mặt hàng này như sàn cà phê để công khai, giúp các đơn vị phân phối tiếp cận nguồn hàng.
Mặt khác, theo các doanh nghiệp, thành lập sàn giao dịch cũng giúp cơ quan quản lý được chất lượng hàng hóa, quản lý được hàng lậu, hàng lậu, hàng giả, hàng kém phẩm chất, hàng trôi nổi của xăng dầu…