Bộ Tài chính Mỹ ngày 25/9 đã áp đặt các lệnh trừng phạt liên quan tới Iran đối với 5 cá nhân và 6 thực thể Trung Quốc, trong đó có hai công ty con của Tập đoàn Vận tải Cosco, hãng vận tải biển lớn thứ ba thế giới.
Lý giải về động thái này, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết các thực thể Trung Quốc đã cố tình giúp Iran xuất khẩu dầu mỏ do đó Mỹ đã quyết định trừng phạt.
Lệnh trừng phạt của Mỹ lên các cá nhân và thực thể Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh hai nước sắp tiến hành đàm phán thương mại cấp cao vào tháng tới.
Phát biểu tại hội nghị Đoàn kết chống Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, sự kiện bên lề hội nghị Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York ngày 25/9, ông Pompeo cho biết Mỹ sẽ tăng cường nỗ lực để cảnh báo các nước về rủi ro khi giao thương với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.
“Chúng tôi đã nói với Trung Quốc, và mọi quốc gia đều biết rằng, chúng tôi sẽ trừng phạt bất kỳ hành động nào vi phạm lệnh trừng phạt (của Mỹ)”, ông Pompeo tuyên bố.
Cụ thể, các lệnh trừng phạt nhằm vào Shipping Tanker Co và Shipping Tanker Seaman and Ship Management Co Ltd, song không áp dụng đối với tập đoàn mẹ là Cosco.
Ngoài ra, lệnh trừng phạt mới của Mỹ cũng nhắm vào các thực thể Trung Quốc gồm Concord Petroleum Co, Kunlun Shipping Company Ltd, Kunlun Holding Company Ltd và Pegasus 88 Limited.
Căng thẳng Mỹ-Iran gia tăng mạnh từ năm ngoái, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân mà Tehran ký kết với các cường quốc phương Tây hồi năm 2015. Washington đã tái áp các biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm triệt hạ xuất khẩu dầu của Iran – nguồn “nhựa sống” của nền kinh tế quốc gia Trung Đông này.
Mục đích của ông Trump là ép Iran đi đến một thỏa thuận hạt nhân cứng rắn hơn, thực sự kiềm chế khả năng Tehran tiến tới sở hữu vũ khí hạt nhân. Ông cho rằng thỏa thuận ký dưới thời Tổng thống Barack Obama là yếu đuối và không có tác dụng ngăn ngừa Iran trở thành quốc gia có vũ khí hạt nhân.
Căng thẳng đã lên đến đỉnh điểm sau vụ tấn công lớn chưa từng thấy nhằm vào cơ sở dầu lửa trọng yếu của Arab Saudi vào ngày 14/9. Cả Mỹ và Arab Saudi đều đổ lỗi cho Tehran đứng sau vụ tấn công này nhưng Iran phủ nhận dính líu, trong khi phiến quân Houthi ở Yemen – lực lượng có sự hậu thuẫn của Iran – đứng ra nhận trách nhiệm.
Đáp trả Iran, chính quyền ông Trump gia tăng trừng phạt Iran bằng cách áp lệnh trừng phạt lên Ngân hàng Trung ương nước này vào ngày 20/9. Cùng với đó, Lầu Năm Góc tuyên bố tăng quân Mỹ ở Vùng Vịnh để củng cố năng lực phòng thủ tên lửa cho Arab Saudi.
Trao đổi với hãng tin CNN, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nói rằng vụ tấn công cơ sở dầu lửa của Arab Saudi là hành động tấn công vào hệ thống kinh tế quốc tế. Ông Mnuchin nói bất kỳ quốc gia nào gắn liền với hệ thống đồng USD cũng sẽ tuân thủ các biện pháp trừng phạt của Washington với Iran.
Theo Minh Đăng/VietnamFinance
