Dù triển khai được 1 năm nhưng gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội mới giải ngân được 0,53%. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chỉ ra nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai gói tín dụng này.
Sau nửa năm, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng – vốn được kỳ vọng hỗ trợ phục hồi thị trường bất động sản – mới giải ngân được 83 tỷ, tức chưa đến 0,07%
Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, tính đến đầu tháng 7, Ngân hàng Nhà nước đã nhận được 3 công văn công bố 15 dự án nhà ở xã hội của các tỉnh Bắc Giang, Trà Vinh và Tây Ninh; trong đó có 5 dự án đã được cấp phép xây dựng. Ngoài ra, có 3 tỉnh Bình Định, Phú Thọ và Bà Rịa – Vũng Tàu đã công bố 9 dự án nhà ở xã hội.
Tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2023, số lượng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân khu công nghiệp đã được khởi công là 9 dự án, với tổng số khoảng 18.768 căn.
Thời gian gần đây, nhiều dự án nhà ở xã hội đang được triển khai và đưa vào sử dụng, song, quá trình thực hiện 1 triệu căn nhà ở xã hội vẫn còn nhiều gian nan…
Theo HoREA, bản chất gói tín dụng 120.000 tỷ đồng là gói tín dụng thương mại được giảm 1,5-2% lãi suất so với lãi suất vay thông thường dành cho chủ đầu tư và người mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thuộc dự án cải tạo xây dựng lại nhà chung cư.
HoREA cho rằng gói tín dụng 120.000 tỷ đồng đang có lãi suất như gói tín dụng thương mại. Vì lãi suất gói này đang chỉ thấp hơn 1,5-2% so với lãi suất cho vay thông thường dành cho chủ đầu tư và người mua nhà tại các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thuộc dự án cải tạo xây dựng lại nhà chung cư.
Thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Xây dựng, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã công bố danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội có nhu cầu vay vốn theo Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng.
Tỉnh Bình Thuận đặt mục tiêu trong giai đoạn 2021-2030 sẽ phấn đấu hoàn thành khoảng 9.800 căn ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân tại các khu công nghiệp.
Dù luật dành cho nhà phát triển đã có nhiều thay đổi, tuy nhiên, về phía người mua nhà ở xã hội vẫn còn gặp nhiều khó khăn bất cập. Trong quá trình đăng ký mua nhà, người mua phải chờ bốc thăm và nộp nhiều loại giấy tờ chứng minh đủ điều kiện mua nhà ở xã hội. Quy trình này kéo dài và phức tạp.
Tại TP. HCM, nhiều gia đình khó khăn, những tưởng mua được một suất nhà ở xã hội (NƠXH) đã là may mắn, nào ngờ rơi vào cảnh mòn mỏi gánh nợ ngân hàng, trong khi vẫn phải thuê nhà trọ năm này qua năm khác.
Nhà ở xã hội (NƠXH) đã có nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi cho các thành phần tham gia. Tuy nhiên quá trình thực hiện vẫn còn bộc lộ một số hạn chế.
Giai đoạn 2016-2020, hỗ trợ vốn vay ưu đãi lãi suất thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội đạt thấp, khoảng 3.163/9.000 tỷ đồng, đặc biệt không có chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội (NƠXH) nào tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi.
Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương chỉ đạo các tổ chức tín dụng khẩn trương xem xét ưu tiên cho vay các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thương mại giá rẻ có hiệu quả, có khả năng trả nợ, đáp ứng các quy định của pháp luật.
Đến thời điểm này ngân hàng mới giải ngân được 140 tỷ đồng cho khoảng 800 khách hàng thuộc đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội (NƠXH). Con số này quá ít trong khi thời gian giải ngân gói vay 15.000 tỷ đồng được ấn định đến hết năm 2023.
