Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 2/4 điện đàm về các vấn đề an ninh, trí tuệ nhân tạo và Đài Loan.
Cuộc điện đàm, được Nhà Trắng mô tả là “thẳng thắn và mang tính xây dựng”, là cuộc trò chuyện đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ hội nghị thượng đỉnh tháng 11 năm ngoái ở California tạo ra mối quan hệ mới giữa quân đội hai quốc gia và lời hứa tăng cường hợp tác nhằm ngăn chặn dòng fentanyl có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Ông Tập nói với ông Biden rằng hai nước nên tuân thủ điểm mấu chốt “không xung đột, không đối đầu” như một trong những nguyên tắc của năm nay.
“Chúng ta nên ưu tiên ổn định, không gây rắc rối, không vượt quá giới hạn mà duy trì sự ổn định chung trong quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ”, ông Tập nói, theo Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc.
Ông Biden đã thúc đẩy sự tương tác bền vững ở tất cả các cấp chính quyền, tin rằng đó là chìa khóa để giữ cho sự cạnh tranh giữa hai nền kinh tế lớn và hai cường quốc có vũ khí hạt nhân không leo thang thành xung đột trực tiếp. Các quan chức cho rằng, trong khi các hội nghị thượng đỉnh trực tiếp diễn ra có lẽ mỗi năm một lần, cả Washington và Bắc Kinh đều nhận ra giá trị của việc các nhà lãnh đạo giao tiếp thường xuyên hơn.
Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về Đài Loan trước lễ nhậm chức vào tháng tới của ông Lại Thanh Đức, tổng thống đắc cử của hòn đảo này. Ông Biden tái khẳng định chính sách “Một Trung Quốc” lâu đời của Hoa Kỳ và nhắc lại rằng Hoa Kỳ phản đối bất kỳ biện pháp cưỡng bức nào nhằm đặt Đài Loan dưới sự kiểm soát của Bắc Kinh. Trung Quốc coi Đài Loan là vấn đề nội bộ và phản đối mạnh mẽ sự hỗ trợ của Mỹ đối với hòn đảo này.
Đài Loan vẫn là “ranh giới đỏ đầu tiên không được vượt qua”, ông Tập nói với ông Biden, đồng thời nhấn mạnh rằng Bắc Kinh sẽ không tha thứ cho các hoạt động ly khai của các lực lượng độc lập của Đài Loan cũng như “sự hỗ trợ từ bên ngoài”, ám chỉ sự ủng hộ của Washington đối với hòn đảo này.
Ông Biden cũng nêu lên mối lo ngại về các hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông, bao gồm cả những nỗ lực vào tháng trước nhằm cản trở Philippines, quốc gia mà Mỹ có nghĩa vụ bảo vệ theo hiệp ước, tiếp tế cho lực lượng của mình trên Bãi Cỏ Mây (Bãi cạn Second Thomas) đang tranh chấp.
Tuần tới, ông Biden sẽ tiếp đón Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tại Nhà Trắng hướng đến một hội nghị thượng đỉnh chung.
Tại hội nghị thượng đỉnh tháng 11 năm ngoái, ông Biden và ông Tập cũng đồng ý rằng chính phủ của họ sẽ tổ chức các cuộc đàm phán chính thức về những hứa hẹn và rủi ro của trí tuệ nhân tạo tiên tiến, dự kiến diễn ra trong những tuần tới. Lãnh đạo hai nước đã đề cập đến vấn đề này vào ngày 2/4 chỉ hai tuần sau khi Trung Quốc và Hoa Kỳ cùng với hơn 120 quốc gia khác ủng hộ nghị quyết tại Liên hiệp quốc kêu gọi các biện pháp bảo vệ toàn cầu xung quanh công nghệ mới nổi.
Trong cuộc gọi, ông Biden đã củng cố cảnh báo ông Tập không nên can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2024 ở Hoa Kỳ cũng như chống lại các cuộc tấn công mạng độc hại đang tiếp diễn nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ.
Cuộc gọi diễn ra trước chuyến thăm Quảng Châu và Bắc Kinh của bà Yellen trong một tuần gặp gỡ song phương về chủ đề này với các nhà lãnh đạo tài chính từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới – bao gồm Phó Thủ tướng He Lifeng, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc Pan Gongsheng, cựu Phó Thủ tướng Liu He, các doanh nghiệp Mỹ và lãnh đạo địa phương.
Trong chuyến đi sắp tới, bà Yellen “sẽ ủng hộ người lao động và doanh nghiệp Mỹ để đảm bảo họ được đối xử công bằng, bao gồm cả việc gây áp lực lên các đối tác Trung Quốc về các hoạt động thương mại không công bằng”.
Việc này diễn ra sau cuộc gặp của ông Tập tại Bắc Kinh với các lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ vào tuần trước, khi ông nhấn mạnh mối quan hệ kinh tế cùng có lợi giữa hai nước và kêu gọi trao đổi giữa nhân dân hai nước để duy trì mối quan hệ.
Ông Tập nói với các doanh nghiệp Mỹ rằng hai nước vẫn duy trì liên lạc và “đạt được tiến bộ” về các vấn đề như thương mại, chống ma túy và biến đổi khí hậu kể từ khi ông gặp ông Biden vào tháng 11 năm ngoái. Cuộc gặp cấp cao tuần trước được coi là nỗ lực của Bắc Kinh nhằm ổn định quan hệ song phương.
