Hơn 2 tháng sau đại dịch COVID-19, nền kinh tế đất nước bước vào giai đoạn phục hồi và “thiết lập trạng thái bình thường mới”. Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, các ngành nghề đã hoạt động bình thường trở lại. Tuy nhiên, những hậu quả nặng nề mà đại dịch để lại cho nền kinh tế vẫn tiếp tục đẩy nhiều doanh nghiệp Việt vào “ngõ cụt”.
“Khơi dòng” chính sách
Theo bà Phan Thị Thanh Xuân – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký của Hiệp hội Da – Giày – Túi xách Việt Nam (Lefaso), một trong những khó khăn nữa của ngành da giày là vấn đề vốn. Trước bộn bề khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh, mặc dù doanh nghiệp gia giày đã có các kiến nghị chính sách nhưng đến nay vẫn chưa tiếp cận được sự hỗ trợ từ Chính phủ.
Bà Xuân dự đoán, nếu từ nay đến tháng 10 có thể xử lý được dịch COVID-19 thì doanh nghiệp vẫn có thể cầm cự. Nhưng nếu tình hình tệ hơn, dịch bệnh kéo dài đến năm sau thì Nhà nước cần có phương án để giải quyết, đồng hành cùng doanh nghiệp ứng phó khi doanh nghiệp đuối và không đủ sức cầm cự.
Mặc dù đến nay, tổng quan các doanh nghiệp gia công da giày vẫn có số lượng đơn hàng để cầm cự, tuy nhiên nhiều doanh nghiệp lớn nhất đã phải cắt giảm 30% nhân công, thậm chí có doanh nghiệp giảm đến 70% nhân công.
“Nguồn nhân lực trong ngành da giày là rất lớn, trường hợp doanh nghiệp khó khăn, vấn đề giải quyết việc làm cho lượng nhân công này là rất khó. Tôi mong rằng, sẽ có một kịch bản hỗ trợ đến từ nhà nước, kịch bản về nguồn nhân lực, chiến lược định hướng nguồn nhân lực để đáp ứng giai đoạn tới, giúp ngành da giày cầm cự vượt qua đại dịch”, bà Phan Thị Thanh Xuân nói.
Cũng chật vật như ngành da giày do những tác động tiêu cực từ đại dịch, Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho biết: “Cứ mỗi tháng trôi qua, tăng trưởng của ngành lại càng âm và con số này chưa biết đến bao giờ mới dừng lại. Nếu như trong những tháng đầu quý I, ngành dệt may tăng trưởng âm hơn 2% thì sau nửa năm đã là âm 16,67%”.
Ông Nguyễn Xuân Dương – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Hưng Yên, Công ty may Hưng Yên chia sẻ: “Hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam đang lép vế vì cơ chế thị trường chưa hấp dẫn khi chi phí nhân công cao hơn và nhiều chi phí khác như: Thuế, điện, nước, ngân hàng. Bên cạnh đó, giá tiền thuê đất năm nay được thông báo tăng 20%. Các gói hỗ trợ doanh nghiệp vay 0% nhưng chưa có doanh nghiệp nào vay được vì quy định rất khó”.
Ông Nguyễn Vân – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Ngành Công nghiệp hỗ trợ TP. Hà Nội chia sẻ: “Với dịch COVID-19 trước tiên doanh nghiệp cần phải “sống” đã. Thực tế hiện nay, rất ít doanh nghiệp được hỗ trợ. Thủ tục vay và hỗ trợ tương đối khó khăn nên doanh nghiệp rất khó tiếp cận”.
| Thách thức đặt ra cho các doanh nghiệp trong bối cảnh này là rất lớn. Do đó, để vượt qua đại dịch COVID-19, các chuyên gia kinh tế cho rằng, doanh nghiệp không nên “bỏ trứng vào 1 giỏ”;. Thay vào đó, cần tìm kiếm thị trường khác thay thế khi mà các ưu đãi từ các thị trường khác như CPTPP không đủ để có thể bù được nguồn nguyên liệu giá rẻ. |
Ông Vân trăn trở, với doanh nghiệp trong thời điểm hiện tại việc cắt giảm chi phí là rất quan trọng. Trong giai đoạn hậu COVID-19, doanh nghiệp cũng cần chủ động tìm kiếm thị trường, nhưng đây lại là vấn đề khó bởi không thể biết được khi nào dịch mới kết thúc.
Về lâu dài, ông Nguyễn Vân cho rằng, doanh nghiệp nên coi việc xác định chuyển đổi số là vấn đề quan trọng. “Khi chúng ta theo đuổi nguồn lực, thay đổi tạo sức ép trên thị trường thì cần phải có những giải pháp cho chuyển đổi số để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả”, ông Vân nhấn mạnh.
Nỗ lực đưa người lao động trở lại các nhà máy, công xưởng
Có thể thấy, mặc dù dịch COVID-19 đã được kiểm soát tại nước ta nhưng những tác động kéo dài của dịch bệnh vẫn ảnh hưởng không nhỏ tới người dân trong đó có công nhân lao động.
Trước thực trạng nhiều doanh nghiệp tiếp tục lên kế hoạch giảm số lượng người lao động trong một vài tháng tới, Công đoàn Việt Nam và Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang tích cực nắm tình hình, lấy ý kiến doanh nghiệp và người lao động để có phương án hỗ trợ.
Theo báo cáo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, tính đến hết tháng 4 năm nay, 5.600 doanh nghiệp và hơn 1.300 đơn vị sự nghiệp ngoài công lập phải giải thể, ngừng việc, thu hẹp sản xuất, tác động đến đời sống việc làm hơn 461.000 người lao động.
Đặc biệt, cả nước đã xảy ra nhiều cuộc ngừng việc tập thể, tăng 25 cuộc ngừng việc tập thể so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân là do một số doanh nghiệp đã thực hiện việc chấm dứt hợp đồng với một bộ phận người lao động do các đơn hàng xuất khẩu đi nước ngoài bị cắt giảm. Có thể kể đến trường hợp của CTCP Giày da Huế Phong, cắt giảm hơn 2.000 lao động; Công ty PouYuen Việt Nam dự kiến cắt giảm gần 3.000 lao động.
Ông Nguyễn Đình Khang, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết: “Những tháng đầu năm, tổ chức công đoàn đã đồng hành cùng doanh nghiệp trong khôi phục sản xuất kinh doanh, ổn định việc làm, đảm bảo thu nhập cho người lao động trong và sau thời gian giãn cách xã hội. Bên cạnh đó là việc trích tài chính công đoàn hỗ trợ đoàn viên, người lao động gặp khó khăn do dịch bệnh”.
| Theo nhận định của Cục Việc làm, Bộ Lao động – Thương binh và xã hội, trong trường hợp dịch bệnh diễn biến tích cực, dự báo có ít nhất khoảng 70.000 đến 80.000 lao động bị mất việc làm, 3 đến 3,5 triệu lao động phải ngừng việc và khoảng 70 – 75% số doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Điều này tiềm ẩn yếu tố phát sinh những diễn biến phức tạp trong quan hệ lao động, nhất là vào dịp cuối năm.Để nắm bắt tình hình, có biện pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người lao động, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang tổng hợp ý kiến kiến nghị của doanh nghiệp và người lao động về những vướng mắc trong thực hiện gói 62.000 tỷ đồng, từ đó kiến nghị Chính phủ sửa đổi một số quy định như giảm bớt các điều kiện ràng buộc về mặt tài chính để doanh nghiệp có thể được vay gói hỗ trợ này. |
Ông Lê Văn Thanh, Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho biết: “Đối với doanh nghiệp vay để trả lương cho người lao động, hiện nay hầu như chưa có doanh nghiệp nào tiếp cận được gói vay này. Dự kiến là 16.000 tỷ đồng của ngân hàng xã hội.
Chính vì vậy, chúng tôi đang kiến nghị để nới lỏng các điều kiện cho doanh nghiệp vay tốt hơn. Đối với những lao động tạm hoãn hợp đồng hoặc nghỉ nhưng không đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp, hộ kinh doanh, lao động tự do, một số điều kiện tương đối chặt chẽ, nên hiện nay đang khó khăn để hỗ trợ đối tượng lao động này, lao động tự do, hộ kinh doanh, chúng tôi đang tổng hợp ý kiến tại các địa phương kiến nghị thời gian tới cho người lao động”.
Theo Đức Hậu/Kinh tế Chứng khoán Việt Nam
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/doanh-nghiep-van-be-bon-kho-khan-hau-covid-19-71232.html
