Phát biểu tại hội nghị do Liên Hợp Quốc tổ chức ở Geneva ngày 21/1, ông Robert Wood, đại sứ về giải trừ vũ khí của Mỹ, bày tỏ hy vọng Nga có thể giúp sức trong việc gây sức ép lên Trung Quốc nhằm đưa nước này vào vòng đàm phán vũ khí hạt nhân.
“Thực tế là kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc theo ước tính sẽ tăng gấp đôi trong 10 năm tới, chúng tôi nghĩ rằng giờ là lúc phải thỏa thuận 3 bên”, ông Robert Wood phát biểu trong ngày khai mạc Hội nghị giải trừ vũ khí diễn ra ở Geneva, Thuỵ Sĩ.
Theo ông Wood, Mỹ đã thảo luận vấn đề này với Nga hồi tuần trước và hai bên đã đạt được “sự hiểu biết lẫn nhau”.
“Chúng tôi không thể cho phép mình chờ đợi thêm nữa”, ông Wood nhấn mạnh.
Khi được hỏi làm thế nào để gây áp lực buộc Bắc Kinh tham gia, ông Wood nói rằng ông hy vọng Nga và những nước khác sẽ giúp.
“Tôi hy vọng dần dần rồi họ (Trung Quốc) sẽ ngồi vào bàn đàm phán, dưới ảnh hưởng từ Mỹ và các nước khác. Chúng tôi cho rằng Trung Quốc nên làm điều đó vì lợi ích an ninh toàn cầu”, ông nói thêm.
Về phía Nga, Ngoại trưởng Sergei Lavrov tuần trước tuyên bố rằng Nga sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán ba bên tiềm năng nhưng ông “sẽ không ép buộc Trung Quốc phải thay đổi” quan điểm của họ.
Trong khi đó, Trung Quốc đã nhiều lần lấy lí do rằng, số lượng vũ khí hạt nhân của họ đang ở mức thấp nhất để đảm bảo an ninh và không thể so sánh với Nga hay Mỹ.
Liên Hợp Quốc luôn tìm cách loại bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân nhưng các cuộc đàm phán đã bế tắc trong hơn 20 năm.
Các cuộc đàm phán khác giữa năm cường quốc tuyên bố có vũ khí hạt nhân đã thông qua Hiệp ước cấm phổ biến vũ khí (NPT) năm 1970, gồm Trung Quốc, Mỹ, Nga, Pháp và Anh vẫn đang diễn ra và một hội nghị được sẽ được tổ chức vào tháng tới theo kế hoạch.
Tuy nhiên, ông Wood cho biết diễn đàn đó không phải là khuôn khổ phù hợp cho các cuộc đàm phán vũ khí hạt nhân với Bắc Kinh.
Tổng thống Donald Trump hồi năm ngoái đã đề cập đến một thỏa thuận hạt nhân mới với Nga và hy vọng Trung Quốc cũng sẽ tham gia, tuy nhiên, cho đến nay Bắc Kinh vẫn đang từ chối việc này.
Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược (START-3) được ký năm 2010 hiện là thỏa thuận duy nhất giữa Nga và Mỹ về hạn chế vũ khí. Hiệp ước này sẽ hết thời hạn hiệu lực vào đầu năm 2021 trong khi Mỹ hiện vẫn chưa xác định liệu họ có ý định gia hạn hay không. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov lưu ý rằng Nga ủng hộ việc gia hạn START-3 mà không cần điều kiện tiên quyết nào.
Theo Minh Đăng/VietnamFinance/Reuters
